“Birçok filozof ve kedi tanıdım, kedilerin bilgeliği daha üstündü. ”
Cattery (telaffuzu kateri değil ketıri'dir) kelime anlamı "kedilerin geçiçi olarak ya da satış amaçlı üretildiği yer"'dir(kaynak: http://dictionary.cambridge.org/). Türkçe'ye kedi evi olarak çeviridiğimiz cattery ırk kedilerin bakıldığı, üretilip yetiştirildiği yerlere verilen isimdir. Kedi evleri şecereli kedi üretebilmek için mutlaka uluslararası bir birliğe/federasyona kayıtlı ve lisanslı olmalıdır. Kedi evleri/ cattery'ler ücret karşılığı uluslararası şemsiye kuruluşlardan isim hakkı almakta ve doğan yavruları sisteme kaydederek şecere vermektedir. Her uluslararası kuruluşun kendine göre kuralları olup bu kurallar hayvanların refahı ve hayvan istismarını engellemek için düzenlenmektedir. Uluslararası kedi federasyonları/birlikleri'nin düzenlediği cattery/kedi evi kurallarında hayvanların bakımı, yılda kaç kez eşleşme yapacağından yavruların aşıları, ne zamana kadar anne yanında kalması gerektiğine kadar çeşitli başlıklarda açıklamalar mevcuttur. Bazı federasyonların cattery/kedi evi kurallarını aşağıdaki bağlantılardan okuyabilirsiniz:
http://cfa.org/Breeders/Catteries/CatteryStandards.aspx
http://www.wcf-online.de/WCF-EN/zuechterinfo/zuchtregeln.html
http://forms.logiforms.com/formdata/user_forms/17237_4346552/55654/page1.html?cachebust=3022
Her şemsiye kuruluşun kendine göre uygulamaları mevcut olup farklı kedi birliklerinde/federasyonlarında farklı uygulamalar mevcuttur. WCF'de cattery/kedi evi isimleri Almanya merkezden gönderilse de tüm kedi kayıtları ve şecereler derneklerden basılmakta ve online bir takip sistemi bulunmamaktadır. Cattery/ kedi evi sahibi batın kaydını, şecere talebini ve ünvan belgelerini derneklerden talep etmekte ve merkezi bir kayıt söz konusu olmamaktadır. CFA ve TICA'da ise kedici tüm başvurularını kendi yapmakta, online sistemden cattery ismini almakta, batın kaydını şahsen yapmakta, şecere talebini sistemden kendi oluşturmakta ve merkezden evrakları gelmektedir. CFA( The Cat Fanciers' Associaton- http://cfa.org/) ve TICA (The International Cat Associaton- http://tica.org/) bir şecerenin geçerliliği sorgulanırken WCF'de bunun sorgulanması yapılamamaktadır. Her kedi birliğinin/federasyonunun kendine göre avantaj ve dezavantajları olup WCF derneklere çok fazla alan bırakan ve avantaj sağlayan bir federasyon olarak görünmektedir. CFA ve TICA yetiştiriciye daha fazla kolaylık sağlayan fakat WCF'ye göre daha kati kurallara sahip olan dernekleşmenin güç olduğu brliklerdir/federasyonlardır.
Irk kedileri bakıp üreten ve belli bir döneme kadar yetiştiren kişiye kedi yetiştiricisi(breeder) denmektedir. Kedi yetiştiricilerin yaptığı eyleme ise "breeding" denmektedir. Cattery/Kedi evleri ırkın doğru gelişimi ve devamı adına doğru eşleşmeyi yapıp, hamilelik, emzirme dönemlerinde yavruların bakımıyla ilgilenir. Üretim kısmı yetiştiriciliğin ufak bir kısmını oluşturmakta ve cattery/kedi evi sahiplerinin asıl yaptığı şey yetiştiricilik olmaktadır. Yetiştirici, anne kedi yavruları dünyaya getirdikten sonra asgari 12 hafta boyunca kedilerin fiziksel ve psikolojik gelişimiyle yakından ilgilenmek durumundadır. Dişlerin çıkmasıyla mamaya geçmeleri, tuvalet ve tırmalama eğitimleri, insanla etkileşimleri ve sosyalleşmeleri yetiştiricinin tecrübesiyle tamamlanmaktadır. İyi bir yetiştirici kedileri fizyolojk ihtiyaçlarına göre besler ve yavrularla tek tek ilgilenir. Bu gönül işidir ve kedileri sevmeyen birinin yetiştiricilik konusunda da başarılı olması beklenemez. Kediler hassas ve kalabalıktan hoşlanmayan hayvanlar olduğu için evdeki çokça kediyi de yetiştirici zaman zaman yeni çözümler üreterek idare etmek zorundadır. Yetiştiricilik tecrübe, eğitim ve maddi manevi emek gerektiren bir uğraştır. Mutlu ve sağlıklı bir kedi eğitimli ve özverili bir yetiştiricinin ellerinde büyür.
Teknik olarak kedi ücret mukabilinde verilse bile sahibi olduğu için her halükarda cattery/kedi evleri sahiplendirme yapar. Ücretli veya ücretsiz sahiplendirme yapıp yapmayacağına yönelik dernek veya uluslararası kuruluşlarda herhangi bir yönlendirme veya beklenti yoktur. Dernek ve federasyonlar şecere takibi yapıp yetiştiriciliğe hizmet eden uygulamalara aracılık eder ve kedi sahiplendirme kısmına karışmaz. Yetiştricinin insiyatifinde olan bu konu tamamiyle kişisel olup ücret politikası varsa o da kişiseldir. Sorumluluk sahibi bir yetiştirici kedilerini ücretli dahi bile olsa en iyi şekilde bakacak, ırk kedilerin hassas olduğu bilincinde olup psikolojik ve fizyolojik ihtiyaçlarına göre davranacak, kedinin harcamalarından hiçbir şekilde kısmayacak bir aileye sahiplendirir. Sorumlu ve etik değerleri olan bir yetiştirici hayvan istismarına çanak tutmaz ve verdiği yavruyu her zaman takip eder. Yetiştiricilik bir öğrenme sürecidir ve her yavru cattery/ kedi evi için yeni bir bilgi taşır. Cattery/kedi evlerinden sahiplendiğiniz kedilerin sağlık durumunu ve gelişimini yetiştiricinizle takip etmeniz önemlidir.
Yukarıda da değindiğimiz gibi Dünya Kedi Kongresi( World Cat Congress- http://www.worldcatcongress.org/) üyesi 9 uluslararası kedi birliği/federasyonu şecereli kedi yetiştiricliği noktasında farklı uygulamalar sunmaktadır. WCF'de merkezi online bir sistem olmadığı için her şey dernekler üzerinden yürümek zorundadır. CFA ve TICA'da ise yetiştirici tüm işlemlerini şahsen yapmakta ve merkezi online sistemden kendi şecerelerini talep edip soy takibi yapabilmektedir. WCF'de kediler ve soylar sadece derneklerde kayıtlı olup merkezi bir sistem henüz mevcut değildir.
Feyza Nur ÇELİK
Felinoloji Derneği Yönetim Kurulu Başkanı
www.pofudukcattery.com
Bize her türlü sorunuz için info@felinolojidernegi.org adresine yazarak ulaşabilirsiniz.